De bloedsomloop en de veneuze insufficiëntie van de benen.
De veneuze bloedsomloop pompt het zuurstofarme bloed vanuit de verschillende lichaamsdelen naar het hart. Het hart stuurt het bloed op zijn beurt naar de longen waar het opnieuw van zuurstof wordt voorzien. In rechtstaande houding gebeurt de afvoer van het veneuze bloed tegen de zwaartekracht in. Bij het stappen stimuleert de opeenvolging van samentrekken en ontspannen van de kuitspieren de afvoer van het bloed naar het hart. Een gebrek aan beweging is dus nadelig voor de veneuze bloedsomloop.
De aders zelf bestaan uit elastisch weefsel. Dit weefsel geeft de bloedvatwand een zekere spankracht, waardoor de veneuze bloedstroom wordt bevorderd. Om te vermijden dat het veneuze bloed naar beneden terugstroomt, zijn de aders bovendien van kleppen voorzien.
Bij sommige personen zijn deze kleppen echter beschadigd of werken ze niet goed. In bepaalde gevallen ontbreken ze zelfs helemaal.
Het bloed heeft dan de neiging om zich op te hopen in de onderste ledematen waardoor de druk stijgt en de aders uitzetten.
Resultaat: vochtopstapeling in de benen en spataders.
TEKENS VAN VENEUZE INSUFFICIENTIE.
Vochtopstapeling
Langdurig rechtstaan, een lange rit met de auto of de bus of een lange vlucht zijn een extra belasting voor de veneuze bloedsomloop. Men zit in deze situaties immers met gebogen knieën en dit veroorzaakt een overdruk in het netwerk van de venen. Door deze overdruk neemt de doorlaatbaarheid van de haarvaten toe en sijpelt er vocht vanuit deze haarvaatjes naar het omliggende weefsel. De voeten en de enkels beginnen te zwellen en de schoenen beginnen te knellen. Men spreekt van echt oedeem als men met de vinger een blijvend kuiltje kan drukken (pitting oedeem).
Zware en pijnlijke benen
Als de wateropstapeling verergert, beginnen ook de benen te zwellen en voelen ze zwaar aan. Door de zwelling worden de zenuwuiteinden samengedrukt waardoor een pijnlijk gevoel ontstaat.
Nachtelijke krampen en slaapstoornissen
Een slechte veneuze bloedsomloop kan door een verminderde zuurstoftoevoer ‘s nachts krampen ter hoogte van de kuiten veroorzaken.
Tintelingen
Wanneer de doorbloeding van de huid door de zwelling vertraagd wordt, veroorzaakt het gebrek aan zuurstofrijk bloed tintelingen.
Spataders
In tegenstelling tot wat men soms denkt, zijn de blauwe aders die men onder de huid ziet lopen geen spataders: het zijn normale aders die uitgezet zijn door de warmte. Men spreekt pas van spataders als de aders van de onderste ledematen abnormale, onregelmatige en gezwollen kronkelingen maken.
Spataders ontstaan geleidelijk. Men spreekt van het prevariceus stadium wanneer de benen zwaar, pijnlijk en gezwollen zijn, zonder dat er duidelijke spataders optreden, en van het variceus stadium zodra duidelijk spataders aanwezig zijn.
WELKE FACTOREN KUNNEN DE VENEUZE INSUFFICIENTIE VERERGEREN
- Overgewicht
- Langdurig rechtstaan of zitten
- Te strakke kleding
- Warmte
WELKE BEHANDELINGEN BESTAAN ER TEGEN VENEUZE INSUFFICIENTIE
Strijd tegen overgewicht
Overgewicht hindert de terugstroom van het bloed naar het hart. Bovendien leiden personen met overgewicht vaak een zittend leven en stimuleren zij op die manier onvoldoende hun bloedsomloop. Het komt er dus op aan de overtollige kilo’s kwijt te geraken.
Kleding
- Schoeisel
Tijdens het stappen stuwen de samentrekkingen en de ontspanningen van de kuitspieren het bloed vanuit de benen naar het hart. Vermijd dus hoge hakken en te nauwe schoenen want die belemmeren de normale pompfunctie van de voet en de kuit. - Kleding
Te nauwe broeken of slips en ook kousen met een elastiek en te sterk aangespannen (broeks)riemen moeten worden vermeden. Dergelijke kledingstukken kunnen immers de veneuze bloedsomloop vertragen of zelfs blokkeren
Warmte vermijden
Personen die aanleg hebben om spataders te ontwikkelen, stellen hun benen best niet bloot aan krachtige warmte bronnen zoals warme luchtblazers, open haarden en kachels. Ook warme baden, sauna’s, zonnebanken en langdurig zonnebaden kunnen beter vermeden worden. Het gebruik ervan dient te worden beperkt tot 4 maal een half uur per dag. Onder invloed van warmte hebben de aders immers de neiging uit te zetten, wat het ontstaan van spataders in de hand werkt.
De benen douchen met koud water gedurende maximaal 20 seconden, is ten zeerste aan te raden. Steeds beginnen met de voeten en langzaam opklimmen tot de liesstreek.
Een actief leven leiden
Het is niet altijd zo vanzelfsprekend zijn levensstijl aan te passen. Toch kunnen een aantal kleine dingen al heel wat verlichting brengen. Intensief sporten is hiervoor helemaal niet nodig. Fietsen, joggen, of gewoonweg wandelen zijn immers ideale activiteiten om veneuze insufficiëntie te bestrijden. Ook zwemmen wordt erg aanbevolen. Zwemmen stimuleert gevoelig de veneuze bloedsomloop, enerzijds door de herhaalde samentrekkingen en ontspanningen van de spieren en anderzijds door de uitwendige druk van het water. Het opwekkende effect van het koude water heeft eveneens een gunstige invloed?
De benen omhoog leggen
De bloedcirculatie in de benen wordt vergemakkelijkt wanneer men tijdens een rustpauze de benen omhoog legt of tijdens de slaap het voeteinde van het bed ongeveer 10 cm verhoogt.
Steunkousen dragen
Steunkousen zijn erg nuttig omdat ze het weefsel rondom de aders wat extra steun geven.
Scleroserende inspuitingen
Om kleine spataders die vooral een esthetisch ongemak veroorzaken te behandelen, geven sommige vrouwen de voorkeur aan sclerotherapie. In de spatader wordt een scleroserende stof ingespoten waardoor de ader wordt afgesloten en de spatader niet meer zichtbaar is.
Lasertherapie
De allerkleinste spataders kunnen verwijderd worden door vasculaire lasertherapie.
Heelkunde
Het gaat hier over de zogenaamde “stripping” van spataders. Deze techniek wordt voorbehouden voor de meer ernstige gevallen en bestaat uit het maken van meerdere kleine insnijdingen op het traject van de aangetaste ader. De spataders worden vervolgens met een sonde via deze insnijdingen verwijderd.
Behandeling met geneesmiddelen
Er bestaan nu geneesmiddelen die, als ze regelmatig worden ingenomen de veneuze tonus verhogen en het vochtverlies ter hoogte van de haarvaten verminderen, waardoor de veneuze bloedsomloop verbetert. Het betreft onder andere de flavonoïden, stoffen afkomstig uit planten.